Ben je zwanger? Gefeliciteerd! Met jouw eigen inzet en de juiste begeleiding kun je veel doen om je kindje een voorsprong te geven.
Je kunt zelf een eerste afspraak maken bij een verloskundige. Het kan voorkomen dat je onder begeleiding komt van een gynaecoloog in het ziekenhuis. Bijvoorbeeld wanneer er een medische reden is. Informeer altijd je huisarts en apotheek.
Ben je gezond zwanger?
De manier waarop je leeft, eet en beweegt, heeft invloed op je baby. Het is dus belangrijk hier goed op te letten. Help zelf mee aan een gezonde start van je kindje!
Een gezonde leefstijl
- Het is goed om dagelijks minimaal een half uur te bewegen als je zwanger bent. Sportte je al voor de zwangerschap, dan kun je gewoon blijven sporten. Maar houd het wel veilig. Zwemmen en fietsen zijn sporten die je heel goed kunt (blijven) doen. Sporten waarbij je het risico loopt om te vallen of iets tegen je buik aan te krijgen, zijn minder verstandig. Luister naar je lichaam en breng je sportdocent of -begeleider op de hoogte, als je die hebt. Bespreek de mogelijkheden ook met je verloskundige of gynaecoloog.
- Tijdens de zwangerschap is het vooral belangrijk om gezond en gevarieerd te eten, volgens de Schijf van Vijf. Zo krijgt je baby de voedingsstoffen binnen die nodig zijn om te groeien. Ook zijn er producten die je beter kunt vermijden. Voor meer informatie kun je terecht bij je verloskundige of gynaecoloog.
- Alcohol kan in kleine hoeveelheden al schadelijk zijn voor je ongeboren baby. Ook heb je meer kans op een miskraam en vroeggeboorte als je alcohol drinkt. Stel dit dus uit tot na de zwangerschap en na de borstvoeding. Gelukkig zijn er tegenwoordig genoeg alcoholvrije alternatieven. Voor meer informatie kun je terecht bij je verloskundige of gynaecoloog. Of kijk eens op alcoholvrijzwanger.nl.
- Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor jou en je ongeboren baby. In sigaretten zitten verschillende schadelijke stoffen. Je baby ontwikkelt zich minder goed en kan bijvoorbeeld aangeboren afwijkingen krijgen. Ook is de kans op een miskraam en vroeggeboorte groter. Zelf roken, maar ook in een rokerige omgeving zijn, is dus geen verstandige keus. Voor meer informatie kun je terecht bij je verloskundige of gynaecoloog.
- Ook drugsgebruik tijdens je zwangerschap is erg schadelijk voor jou en je ongeboren kindje. Hoe meer en hoe vaker je drugs gebruikt, hoe groter de kans dat je ongeboren kindje zich niet goed ontwikkelt. Meer informatie vind je op de website van het Trimbos Instituut.
Veilig medicijn- en supplementgebruik
Gebruik je medicijnen? Overleg met je huisarts of apotheek of je deze veilig kunt blijven gebruiken tijdens de zwangerschap. Let op! Ook medicatie die vrij verkrijgbaar is (dus zonder recept), is in combinatie met een zwangerschap niet altijd veilig. Lees de gebruiksaanwijzing van deze middelen en overleg bij twijfel met de apotheker of je arts. Hetzelfde geldt voor homeopathische middelen.Heb je overal aan gedacht?
Als je zwanger bent, komt er van alles op je af. Wat moet je allemaal regelen, waar moet je aan denken?
Hieronder een lijst met tips per periode in je zwangerschap.
Zit je lekker in je vel?
Tijdens de zwangerschap verandert niet alleen je lichaam. Hormonen beïnvloeden ook je stemming. Een zwangerschap is mooi en bijzonder, maar soms ook onzeker, spannend en zwaar. Af en toe een dipje is heel normaal. Maar teveel stress is niet goed, voor jou en je ongeboren kindje. Zit je al een tijdje niet lekker in je vel? Heb je veel zorgen, ben je gespannen, angstig of somber? Praat er in vertrouwen over met een vriend(in) of familielid. Of neem contact op met je huisarts en bespreek het met je verloskundige of gynaecoloog.
Sinds 1 juli 2022 kun je je tijdens je zwangerschap ook aanmelden voor een 
huisbezoek door Jong JGZ. De organisatie van jeugdgezondheidszorg waar je na de geboorte van je kindje voor controles naartoe gaat. Tijdens het huisbezoek kun je je zorgen delen en allerlei vragen stellen aan de verpleegkundige, bijvoorbeeld over relaties, geldzaken, wonen en hoe je straks voor je kindje gaat zorgen. De verpleegkundige luistert naar je, stelt vragen en geeft advies. Wil je zo’n huisbezoek, dan kun je je daarvoor aanmelden bij Jong JGZ.
Ook het sociaal wijkteam staat voor alle Dordtenaren klaar. Je kunt er terecht met alle vragen waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt, bijvoorbeeld over financiën, relaties, opvoeden, wonen, werk/inkomen en (jeugd)zorg. In Dordrecht zijn er vijf wijkteams verspreid over de stad. Er is altijd een wijkteam bij jou in de buurt te vinden.
Ben je er financieel klaar voor?
Een kindje krijgen kost geld. Denk aan de babyuitzet, voeding, luiers en kleding. Ben je benieuwd wat het krijgen van een kindje kost? En welke tegemoetkomingen er zijn (zoals kinderbijslag en kindgebonden budget)? Meer informatie vind je op de website van het NIBUD.
Heb je het zelf niet zo breed of kom je er zelf niet uit, vraag dan een vriend(in) of familielid om advies of hulp. Er zijn genoeg manieren om te besparen of juist slim inkopen te doen. Denk aan grote verpakkingen, aanbiedingen, marktplaats en de kringloopwinkel. Ook kun je een gratis babystartpakket bestellen bij Stichting Babyspullen als je het niet zo breed hebt. In de eerste periode kun al heel wat besparen door borstvoeding te geven. En weet je dat de zorgverzekering alle noodzakelijke zorg voor kinderen tot 18 jaar helemaal vergoed, zonder eigen risico?
Is het thuis op orde?
Je kindje heeft een veilig onderdak nodig. Ook is het belangrijk dat alle noodzakelijke spullen aanwezig zijn. Op de website van de Consumentenbond vind je een lijst met alle spullen die je nodig hebt. Heb je problemen met het vinden van een veilige woonplek? Neem dan contact op met je woningbouwcoöperatie (als je een woning huurt) of ga langs bij het sociaal wijkteam. Zij kunnen je niet aan een huis helpen, maar wel meedenken hoe dit aan te pakken.
Een veilige woonplek is ook een plek zonder geweld, verslavingen en spanningen tussen familieleden. Schakel op tijd hulp in, zodat je kindje straks in een veilige en gezonde situatie op kan groeien. Het sociaal wijkteam kan samen met jou kijken naar een passende oplossing. Ook kun je zelf contact opnemen met Veilig Thuis (0800-2000) voor advies en hulp. Bij Veilig Thuis kun je ook een melding maken van huiselijk geweld en kindermishandeling. Niet alleen voor jezelf, maar ook als je je zorgen maakt over de veiligheid van iemand anders.
Heb je verdere ondersteuning nodig?
In Dordrecht zijn er verschillende mogelijkheden voor ondersteuning tijdens jouw zwangerschap. Hieronder vind je er vier, van lichte tot zware ondersteuning. Het is fijn om er niet alleen voor te staan. Samen sta je sterker.|
Behoefte aan een maatje?
Er zijn genoeg vrijwilligers in Dordrecht die graag met je meedenken. Ken je Moeders informeren Moeders (MiM) al? MiM is bedoeld voor vrouwen die voor het eerst moeder worden en onzeker zijn, weinig steun uit hun omgeving krijgen of behoefte hebben hun ervaringen te delen. Bij MiM steunt een ervaren moeder jou als aanstaande moeder. Zij bezoekt je maandelijks, vanaf de zwangerschap tot jouw kindje ongeveer twee jaar is. Ook kun je meedoen aan ontmoetingsgroepen, om meer mensen in de buurt te leren kennen.
Meer informatie vind je op de website van Jong JGZ. Aanmelden voor MiM kan via mim@jongjgz.nl.
Prézorg: behoefte aan professionele ondersteuning?
Heb je behoefte aan wat professionele ondersteuning? Prézorg is er voor zwangere vrouwen (en hun partner) die behoefte hebben aan een steuntje in de rug. Je krijgt ondersteuning van een ervaren verpleegkundige van Jong JGZ. Prézorg start in je zwangerschap en gaat door tot ongeveer twee maanden na je bevalling. De verpleegkundige bezoekt je een paar keer thuis. Tijdens deze bezoeken komen onderwerpen aan bod die te maken hebben met je zwangerschap, de bevalling en de eerste periode als ouder. De zorg van je verloskundige, de kraamzorg en de begeleiding op het consultatiebureau blijft ook gewoon doorlopen.
Voorzorg: jong zwanger en behoefte aan professionele ondersteuning?
Voorzorg is een programma voor jonge vrouwen tot 25 jaar (en hun partner) die zwanger zijn van hun eerste kind, weinig sociale steun om zich heen hebben en hooguit een MBO niveau 2 opleiding hebben afgerond. Je krijgt ondersteuning van een ervaren verpleegkundige van Jong JGZ, die je ondersteunt bij je zwangerschap en de verzorging en opvoeding van je kindje. De verpleegkundige komt gemiddeld zo'n twee keer per maand bij je thuis. In de eerste maand van het programma en tijdens de eerste zes weken na de geboorte van je kindje, bezoekt de verpleegkundige je iedere week. Voorzorg start in de 16e week van je zwangerschap en gaat door tot je kindje twee jaar is. De zorg van je verloskundige, de kraamzorg en de begeleiding op het consultatiebureau blijft ook gewoon doorlopen.
Meer informatie over Prézorg en Voorzorg vind je op de website van Jong JGZ. Aanmelden kan via Voorzorgdordrecht@jongjgz.nl.
Begeleiding kwestbare zwangeren - Albert Schweitzer ziekenhuis
Heb je intensieve professionele ondersteuning nodig? Speelt er bij jou psychiatrische of sociale problematiek, een vluchtelingenachtergrond, verslaving of een combinatie hiervan? Dan is er in het Albert Schweitzer ziekenhuis (ASz) het begeleidingstraject Kwetsbare Zwangeren. Je kunt daarbij worden begeleid door een maatschappelijk werker van het ziekenhuis, of behandeld worden door het Psychomedisch Centrum. Dit hangt af van jouw situatie. Het opstellen van een geboorteplan is ook onderdeel van de begeleiding. Je huisarts, verloskundige of gynaecoloog kan je doorverwijzen naar het traject. Met jouw toestemming wordt het plan ook met hen gedeeld.